امروز شنبه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۳
قاووت ، که در لهجه کرمانی به آن قُووِتو و در بعضی از لهجه ها قُویت و یا قُبیت هم می‌گویند، از سوغاتی‌های سیرجان، بم و کرمان است که قدمتی طولانی دارد. این پودر خوراکی که در واقع باید آن را نوعی شیرینی به حساب آورد در انواع مختلفی تولید می‌شود و طعم‌های متفاوتی دارد. یک نوع آن ترکیب نخود، نارگیل و شکر است، نوع دیگر به جای نخود از پسته استفاده می‌شود. اما معروفترین و کاملترین نوع قووتوی کرمان قهوه‌ای رنگ است و معمولاً شامل قهوه، شکر، تخم خرفه، خشخاش، جو، بذر کتان، گشنیز،، روپاس، سیاه‌دانه، جدوا، هل باد، هل رسمی، موردانه، کنجد، تخم کاهو می‌باشد.ب رخی از این مواد را برشته کرده و سپس آنها را مخلوط و آسیاب می‌کنند.
قاووت در انواع مختلفی (با توجه به نوع ترکیبات) تولید شده و طعم‌های متفاوتی دارد.
معروفترین و کاملترین نوع قاووت کرمان، قهوه‌ای رنگ است که مواد تشکیل دهنده آن شامل تخم آفتابگردان، بذر جو، تخم خرفه، بذر کاهو، بذر کنف یا شاهدانه، بذر کتان، مورد دانه، سیاه دانه، تخم گشنیز، دانه خشخاش، کنجد، هل باد، هل رسمی، فلفل سیاه، قهوه و شکر می‌باشد.
از دیگر اجزایی که در ترکیبات قاووت ممکن است استفاده شود، عبارتند از گندم، دارچین، تخم خربزه، زنجبیل، مغز پسته، نخودچی و میخک درختی.
* تخم خرفه: دارای طبیعت سرد، مدر و ضد کرم کدو
* تخم گشنیز: طبیعت سرد و هضم کننده غذا، نیرو دهنده، ضد تشنج، ضد صرع و ضد کرم
* بذر کتان: طبیعت گرم، افزایش دهنده ادرار و رفع کننده یبوست
* بذر جو: طبیعت سرد، درمان بیماری‌های قلبی، یبوست و دیگر اختلالات هاضمه و کاهش دهنده کلسترول
* بذر کاهو: طبیعت سرد، شیرزا، ضد درد، مدر، التیام دهنده زخم و بواسیر، رفع کننده ناراحتی‌های کبد و خواب آور
* هل: طبیعت کمی گرم و خشک، تقویت کننده معده، مفید برای درمان تهوع، نفخ، سنگ کلیه و کیسه صفرا و به طور کلی مقوی
* سیاه دانه: طبیعت خیلی گرم، بادشکن، ملین و دافع سموم
* تخم آفتابگردان: مدر و به علت دارا بودن ویتامین A مفید برای قوه بینایی
* کنجد: طبیعت گرم، نرم کننده صدا و روده، رفع کننده خشونت حلق و غنی از ید
* مورد دانه: طبیعت معتدل، تقویت کننده و مقوی معده و مفید برای درمان خونروی از اعضاء، مفید در درمان روماتیسم، اسهال و بیماری‌های مجاری تنفسی
* بذر کنف: طبیعت گرم و خشک، نیرو بخش، ملین، مدر، ضد انگل و تسکین دهنده اعصاب
* فلفل سیاه: طبیعت خیلی گرم و خشک، مقوی معده و محرک اشتها و ضد مسمومیت
* قهوه: طبیعت سرد و خشک، نیرو بخش و تقویت‌کننده و موثر در درمان بیماری‌های ریوی، حصبه و…
* دانه خشخاش: طبیعت سرد، خواب آور، مخدر، افزایش دهنده وزن، تقویت کننده حواس و مفید برای کلیه، کبد و درمان اسهال
از دیگر اجزایی که در ترکیبات قاووت ممکن است استفاده شود، عبارتند از گندم، دارچین، تخم خربزه، زنجبیل، مغز پسته، نخودچی و میخک درختی
بو و مزه: قاووت باید فاقد بو و مزه غیرطبیعی باشد. بو و مزه ناخوشایند ممکن است به دلایل گوناگون در قاووت به وجود آید. مانند مزه تلخی و تندی بیش از حد، بوی تندی ناشی از اکسید شدن چربی‌ها، مزه و بوی سوختگی و یا بو و مزه حاصل از شرایط محیطی مثل بوی نفت و خاک و…
اندازه ذرات: تمامی ذرات باید از الک 35 مش عبور کند (اندازه ذرات کوچک‌تر از 45 میکرون باشد).
مواد خارجی: قاووت باید فاقد شن، سنگ ریزه، خاشاک، چوب، اشیای فلزی، لاشه و قطعات بدن حشرات، فضولات، موی بدن جوندگان و … باشد.
چربی: میزان چربی حداقل 3 درصد وزنی باشد.
پراکسید چربی استخراجی: حداکثر 5 میلی‌اکی والان بر کیلوگرم باشد.
خاکستر غیر محلول در اسید: حداکثر 2/0 درصد وزنی باشد.
قووتو معمولاً طبعی گرم دارد و برای موارد زیر موثر است:
• رفع خستگی برای کسانی که فعالیت جسمی و ذهنی زیاد دارند
• افزایش مقاومت زنان در زمان بارداری و مؤثر در رشد جنین
• مؤثر در درمان پادرد، استخواندرد ، کمر درد، سر درد
• موثر در کاهش درد برای زنان در زمان قاعدگی
• کاهش ضعف و ناتوانی در افراد کهنسال
• مؤثر در رشد ذهنی و جسمی کودکان
• افزایش توان جسمی ورزشکاران
• افزایش قدرت و توان مردانگی
• افزایش شیر در زنان شیرده
•رفع بی‌خوابی و سرگیجه
• تقویت چشم و اعصاب
• جلوگیری از ریزش مو و ابرو
• تقویت حافظه
• رفع درد دندان
• تقویت حافظه
• ضد باکتری
• مسهل
معمولا روزانه چند قاشق از قووتو را مصرف می‌کنند برخی نیز آن را در آب جوش می‌ریزند و استفاده می‌کنند. گرچه میتوان آن را با شیر یا چایی نیز مصرف کرد.
دو قاشق سوپ خوری قاووت را با شیر یا آبجوش حل کنید به جای چای میل کنید. البته قاووت را به تنهایی و بدون افزودنی نیز میتوان مصرف کرد.
به دلیل آن‌که قاووت ازدانه‌های روغنی و گیاهان دارویی تهیه می‌شود، سرشار از اسیدچرب امگا ۳ و ۶، آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی، ویتامین‌های B،D،E و املاح معدنی آهن، کلسیم، فسفر و روی و طبیعت آن گرم و آرام‌بخش است و بیشتراز آن به عنوان یک میان‌وعده تنقلی پر انرژی استفاده می‌شود. این فرآورده به رفع کم‌خوابی و سرگیجه کمک می‌کند. شادی‌آور و تقویت‌کننده اعصاب و قوای جسمانی است و برای رفع خستگی موثر است. از ریزش مو و ابرو جلوگیری می‌کند و برای تقویت حافظه و رشد جنین نافع است.
برچسب های مهم
مطالب تصادفی
