فروشگاه پارسان

بَنِه یا پسته کوهی (در متون طب سنتی حبه الخضراء) (نام علمی: Pistacia atlantica)، (به گویش محلی لارستانی و بستکی: بُّـه ؛کردی: بهن یا دارقهزوان یا دارهوهن یا گیابهند)،و لری: بن درختی از سرده پسته (سرده) است 

برداشت بنه از اوایل مهر در شهرستان بافت، جیرفت و ریگان بم و سیرجان آغاز شده است و تا اواخر آبان ادامه دارد، بنه یا پسته وحشی که به مروارید سبز معروف است یکی از درختان جنگلی است که در مناطق کوهستانی به صورت خودرو رشد می کند.

بانوان کرمانی از میوه این درخت همچنین در درست کردن ترشی استفاده می کنند.

درخت بنه منبع تولید شیره سقز است، سقز که در گویش کرمانی به آن «کُندورک» گفته می‌شود صمغی به رنگ سبز خیلی روشن، غلیظ و بسیار چسبنده است که استفاده دارویی فراوان داشته و به عنوان یک ملین قوی در درمان یبوست و درمان ناراحتی های گوارشی استفاده می شود.

25 درصد از شیره سقز حاوی روغن پرارزش و صنعتی «تربانتین» است که کاربردهای فراوانی در صنعت دارد. علاوه بر این از شیره سقز در تهیه آدامس، عطر، خوشبوکننده ها، حشره کش ها و در صنعت داروسازی در تهیه نرم کننده ها و ضد عفونی کننده ها استفاده می‏شود. علاوه بر این در صنعت پلاستیک سازی ، تهیه واکس کفش و چرم و صنعت چاپ مورد استفاده قرار می گیرد .

برگ درختان بنه نیز علاوه بر استفاده جهت خوراک احشام، برای فرآوری پوست و تبدیل آن به مشک نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

دانه بنه را روی خوشه هایی بر شاخه های تازه این درخت می توان مشاهده کرد که دانه ها تقریبا کروی شکل (تقریبا عدس مانند) می باشند که دارای پوسته ای چوبی و سخت می باشند که مغز آن را در میان می گیرد و از این دانه ها در زمانی که هنوز نرم هستند و پوسته آنها سخت نگردیده، جهت مصارف تهیه ترشی استفاده می‌کنند و هرگاه که رسیده باشند جهت تهیه قاتق بنه مورد استفاده قرار می‌گیرند و یا مغز آن را به صورت جداگانه مصرف می کنند.

معمولا بنه ها بعد از رسیدن پسته ها و در اواخر تابستان می رسند و مردم بر همان سیاق قبل جهت جمع آوری بنه اقدام می کنند و پس از جمع آوری بنه ها و تمیز کردن آنها و جداکردن دانه های رسیده، دانه های بنه را در آب می‌شویند تا شیره و طعم تندی که پوسته بنه دارد برطرف گردد و سپس این دانه های بنه را در آفتاب میریزند تا کاملاً خشک شوند و جهت مصرف آماده گردند.

بانوان کرمانی برای تهیه قاتق بنه که در زبان محلی(سیر او بنه و یا قاتق بنه) خوانده می شود. دانه ها ی بنه را با پوست کاملا خرد می کنند و به صورتی که مغز دانه ها کاملا با پوسته دانه خرد شوند. بعد از خرد کردن مقدار مورد نیاز، دانه های بنه خرد شده بنه راداخل ظرفی می ریزند( معمولا از تغار استفاده می شود که به لحاظ زبر بودن قسمت داخلی تغار، چنگ زدن بهتر خمیره بدست آمده امکان پذیر خواهد بود)

چنگ زدن و ساییدن خمیره حاصل از دانه های بنه را تا پیداشدن چربی ( آزاد شدن چربی موجود در هسته دانه های بنه)ادامه می دهند. بعد از این به آن آب اضافه می کنند تا قسمتهای چوبی مربوط به دانه های بنه از سایر قسمتها جدا شوند (قسمت های چوبی در ته ظرف باقی می مانند).

مایع به دست آمده را قاتق بنه می گویند که آنرا کمی گرم کرده( شیر گرم) و همراه با مقدار دلخواه رب انار مخلوط کرده و با پیاز و نان کرنو و یا کماچ و یا نان تابه ای( نان ها محلی) مصرف می کنند .

و اما خواص درماني بنه

بنه، مقوي کبد و طحال بوده و مسکن درد کمر، درد پشت و درد قولنج مي باشد، ضمن آنکه بنه داراي ويتامين هاي آ و اقسام ب و د مي باشد،

بخار پوست درخت بنه برای گریزاندن حشرات مؤثر است و در صنعت داروسازى با صمغ آن پمادى درست مى‌کنند که از گزش پشه جلوگیرى مى‌کند.

جهت کمردرد و دردهای مفصلی از روغن این گیاه استفاده می شود و کرمانیها بنه را به نوعی تقویت کننده اعصاب می دانند .

خرید